"DYSECO draagt bij aan een significante energiebesparing"
– H’ART Museum Amsterdam
Clever Climate Control for Culture
In zijn proefschrift uit 2017 toonde Rick Kramer aan dat veel musea te kampen hebben met een hoog energiegebruik, thermisch discomfort en schade door condensatie aan de gebouwschil. Door het binnenklimaat beter af te stemmen op de collecties, de gebruiker en het vaak monumentale gebouw, kunnen deze problemen grotendeels worden opgelost.
Dit vereist echter een fundamenteel andere manier van klimaatbeheersing: niet proberen de temperatuur en RV op een beoogde ideale waarde te houden, maar een dynamische klimaatregeling. Dit klimaatconcept is in de praktijk gevalideerd en effectief bevonden: afhankelijk van de gekozen klimaatklasse is tot 63 % energie bespaard bij de Hermitage Amsterdam.
Binnen DYSECO is het concept van dynamische klimaatbeheersing verder ontwikkeld tot een marktrijpe oplossing waardoor heel veel erfgoedinstellingen de wetenschappelijke resultaten direct kunnen benutten.
Climate Risk Assessment in Museums
Marco Martens toonde in zijn proefschrift uit 2012 middels een grootschalige veldstudie aan dat de gehanteerde klimaateisen in musea vaak veel strikter zijn dan noodzakelijk voor collectiebehoud. Bovendien was er veelal een blind vertrouwen in de techniek en speelde duurzaamheid nog nauwelijks een rol. Toch werden vaak de eigen opgelegde eisen niet behaald vanwege niet optimaal functionerende systemen.
Door de eisen beter af te stemmen op de collectie en het gebouw, kunnen de meeste collecties toch optimaal behouden worden. Bovendien zijn ze makkelijker te behalen met minder energie.
Marco ontwikkelde een methode om uit gemeten waarden voor temperatuur en relatieve vochtigheid de risico’s op biologische, chemische en mechanische degradatie van diverse objecten in te schatten. Op basis hiervan kan het binnenklimaat nauwkeuriger geanalyseerd worden ten aanzien van preventieve conservering en kan een goed onderbouwde keuze voor bepaalde klimaateisen worden gemaakt.
Lopende onderzoeksprojecten
DYSECO participeert samen met de Technische Universiteiten van Delft en Eindhoven in het RVO MOOI onderzoek Brains4Buildings (werkpakket 1), om klimaatinstallaties slimmer te maken door data-analyse en het ontwikkelen van automatische foutdiagnose. Bij fouten in de installaties kunt u bijvoorbeeld denken aan afwijkende binnenklimaatcondities of situaties waarbij tegelijk gekoeld en verwarmd wordt. Dit is verre van optimaal, maar komt in de praktijk voor wanneer bijvoorbeeld een regelklep vast zit. Het Brains4Buildings project beoogt dit soort fouten automatisch op te sporen door op een intelligente manier meetgegevens te combineren en te analyseren. Het doel is om de installaties optimaler te laten functioneren, de betrokkenen te alarmeren bij fouten en deze doelgericht op te lossen.
Ook werkt DYSECO nauw samen met het Nationaal Archief en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Publicaties
Dynamic indoor climate conditions for sustainable preventive conservation; from research to preventive conservation practice, December 1-3, 2021, Collection Care Conference, Valencia, Spain
Dynamische klimaatbeheersing voor duurzaam erfgoedbehoud, 9 november, 2021, Bits, Bricks and Behavior Conferentie, Rotterdam, Nederland
Klimaatbeheersing 2.0; van een ideaal naar een verantwoord museaal binnenklimaat, Juli 2021, FARO Magazine, Dossier Duurzaam Binnenklimaat, p54-57, België
Dynamic setpoint control for up to 63% energy savings in climate control in museums, May 2021, ICOM-CC 19th Triennial Conference, Beijing, China
Metingen: evaluatie is goed, controle is beter, 12 maart 2021, Webinar Erfgoedlabo Leuven, België
